AnalitikaGündəmSosial

Heydər Əliyev və Müstəqil Azərbaycanın Dil Siyasəti

Müstəqil Azərbaycan dövləti qurulduğu gündən etibarən dilin mövqeyi və statusu ölkənin milli kimliyi və dövlətçiliyinin mühüm tərkib hissəsi olmuşdur. Azərbaycan dilinin qorunması və inkişaf etdirilməsi, xüsusən də Ulu Öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında həyata keçirilən müstəqil dil siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri idi. Sovetlər Birliyinin tərkibində olduğu illərdə ana dilimizin mövqeyi əhəmiyyətli dərəcədə zəifləmiş, millətimizin mədəniyyəti və tarixi ilə bağlı bir çox qaydalar dəyişdirilmişdi. Lakin Heydər Əliyev, müstəqillik əldə edildikdən sonra, dil siyasətini bərpa etmək və dilin dövlət dili statusunu möhkəmləndirmək istiqamətində mühüm addımlar atdı.

Heydər Əliyev 1993-cü ildə müstəqil Azərbaycanın rəhbərliyinə gələndən sonra, dilin dövlət səviyyəsində qorunması və inkişaf etdirilməsi üçün ilk ciddi addımlar atılmağa başlandı. 1995-ci ildə qəbul edilən Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi təsbit olunması, milli dövlətçilik tariximizdəki ən mühüm hadisələrdən biri oldu. Bu, Ulu Öndərin dilə və mədəniyyətə olan dərin hörmətinin bariz nümunəsi idi. O zamanlar Azərbaycan dilinin dövlət dili statusu əldə etməsi, xalqın birliyini təmin etmək və milli kimliyimizi gücləndirmək üçün atılmış tarixi bir addım oldu.

Ulu Öndər Heydər Əliyevin diqqət yetirdiyi mühüm məsələlərdən biri də dilin təhsil sahəsində gücləndirilməsi idi. Azərbaycanın müstəqilliyinin bərpasından sonra, Heydər Əliyev təhsil sistemində də ciddi islahatlar həyata keçirərək, ana dilində təhsilin gücləndirilməsi üçün tədbirlər gördü. Dövlətin dil siyasəti, yalnız ana dilinin qorunması ilə məhdudlaşmırdı, həm də onun tədrisi, tədqiqi və tətbiqi sahələrinin genişləndirilməsi ilə əlaqədar idi. Heydər Əliyevin bu sahədəki məqsədi, Azərbaycan dilini yalnız dövlətin rəsmi dili kimi deyil, eyni zamanda, mədəniyyətin və ədəbiyyatın da əsas təməli kimi gücləndirmək idi.

Ulu Öndər, həmçinin, Azərbaycan dilinin qloballaşan dünyada inkişafına xüsusi diqqət yetirmişdir. O, Azərbaycan dilinin dünyada tanınması və başqa dillərdəki ədəbiyyat nümunələrinin Azərbaycan dilinə tərcümə edilməsi üçün müxtəlif tədbirlər görmüşdür. Bu sahədə atılan addımlar nəticəsində, Azərbaycan dilində dünya ədəbiyyatının klassik əsərləri çap olundu və bu, dilimizin zənginliyini dünya miqyasında nümayiş etdirdi.

Müstəqillik dövründə Azərbaycan dilinin qorunmasına yönələn siyasət, Heydər Əliyevin uğurlu rəhbərliyi ilə daha da möhkəmləndi. Prezident İlham Əliyev, Ulu Öndərin dil siyasətini inamla davam etdirərək, dövlətin dil siyasətini daha da təkmilləşdirmişdir. Məsələn, 2001-ci ildən başlayaraq 1 avqust tarixi, Azərbaycan Əlifbası və Azərbaycan Dili Günü kimi qeyd olunur. Bu, ana dilimizin müasir dövrdəki əhəmiyyətini və dövlətin dilə verdiyi böyük dəyəri vurğulayır.

Ümumilikdə, Heydər Əliyevin Azərbaycan dilinə verdiyi dəyər yalnız dövlət səviyyəsində deyil, həm də xalqın gündəlik həyatında hiss olunurdu. Onun həyata keçirdiyi dil siyasəti, Azərbaycan dilini yalnız milli kimliyimizin bir hissəsi kimi deyil, həm də müasir dövrün tələblərinə uyğun şəkildə inkişaf etdirilən bir dil kimi qorumağa və yaşatmağa yönəlmişdi. Bu, Heydər Əliyevin dilə, mədəniyyətə və milli irsə olan sonsuz bağlılığının ifadəsi idi.

Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi möhkəmlənməsi və onun müasir dövrdə daha geniş istifadə sahələrinə daxil olması, Heydər Əliyevin Azərbaycanın gələcəyi üçün ən böyük xidmətlərindən biridir. Bu xidmətlər, yalnız Azərbaycan xalqı tərəfindən deyil, həm də dünya miqyasında tanınır və yüksək qiymətləndirilir. Dilimizin zənginliyi və qədimliyi, onun gələcəkdə daha da inkişaf etməsi üçün möhkəm təməl yaratmışdır. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin başçısı kimi, Heydər Əliyev, həm də Azərbaycan dilini gələcək nəsillərə etibarlı şəkildə ötürmüşdür.

Əliyev Zakir
Yeni Azərbaycan Partiyasının fəalı

Oxşar Xəbərlər

Back to top button