Azərbaycan iqtisadiyyatı bir sıra müsbət inkişaflar və transformasiyalar nümayiş etdirdi. Ölkə iqtisadiyyatı, xüsusilə neft və qaz sektoru ilə bağlı olan ənənəvi gəlirlərdən daha geniş sahələrə diversifikasiya etmək istiqamətində ciddi addımlar atdı. 2024-cü ildə Azərbaycan, bir çox sahələrdə artım və inkişaf əldə edərək regional iqtisadi güc olaraq mövqeyini möhkəmləndirdi. Keçən il Azərbaycan iqtisadiyyatı müsbət artım nümayiş etdirərək, ÜDM (Ümumi Daxili Məhsul) 2023-cü ilin sonu ilə müqayisədə 4.5% artmışdır. Bu artım, müxtəlif iqtisadi sektorlarda fəaliyyətin güclənməsi, yerli istehsalın artması və qeyri-neft sektorunun inkişafı ilə əlaqədar olmuşdur. Dövlətin həyata keçirdiyi iqtisadi islahatlar və makroiqtisadi sabitlik də bu artıma töhfə verən əsas amillərdən biridir.
Azərbaycanın neft və qaz sektoru iqtisadiyyatda hələ də mühüm rol oynamaqda davam edir. Keçən il “Şahdəniz” və “Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlarının daha da istismar edilməsi, ölkənin enerji ixracını artırdı və beynəlxalq bazarlarda mövqeyini gücləndirdi. Bu sahədə əldə edilən gəlirlər, dövlət büdcəsinin əsas mənbələrindən birini təşkil etməklə yanaşı, sosial və infrastruktur layihələrinin maliyyələşdirilməsinə də xidmət edir. Azərbaycanın qeyri-neft sektoru da keçən il mühüm irəliləyişlər göstərdi. Xüsusilə, kənd təsərrüfatı, informasiya texnologiyaları və turizm sahələrində inkişaf müşahidə olundu. Kənd təsərrüfatında daha çox müxtəlif məhsulların istehsalı və ixracı ilə bağlı təşviqedici tədbirlər görülmüş, bu da həm daxili tələbatı ödəməyə, həm də xarici bazarlara məhsul ixracını artırmağa imkan yaratmışdır. Eyni zamanda, Azərbaycanın turizm sektoru, müxtəlif beynəlxalq tədbirlər və sərgilərin keçirilməsi ilə daha çox turist cəlb edərək iqtisadiyyatın mühüm sahələrindən birinə çevrilmişdir. Azərbaycanın iqtisadi inkişafında xarici və daxili investisiyalar mühüm rol oynamışdır. Keçən il ölkəyə gələn investisiyalar həm infrastruktur layihələrinə, həm də yeni sənaye sahələrinin yaradılmasına yönəlmişdir. Dövlət, investisiyaların cəlb edilməsi üçün əlverişli biznes mühiti yaratmağa davam etmişdir. Həmçinin, iqtisadi islahatların dərinləşdirilməsi, özəl sektorun inkişafı və özəl-şəxsi tərəfdaşlıqların təşviqi istiqamətində atılan addımlar da inkişafın mühüm amilləri arasında yer almışdır. Azərbaycan Mərkəzi Bankı, ölkənin maliyyə sabitliyini qorumaq və inflyasiyanı aşağı səviyyədə saxlamaq məqsədilə bir sıra pul siyasəti tədbirləri həyata keçirmişdir. 2024-cü ilin sonlarında inflyasiya səviyyəsi aşağı düşmüş, manatın dəyəri stabil qalmışdır. Bu, iqtisadiyyatda şəffaflıq və etibarın artırılmasına, eləcə də əhali arasında alıcılıq qabiliyyətinin qorunmasına kömək etmişdir.Keçən il həmçinin sosial və infrastruktur sahələrində ciddi inkişaflar yaşanmışdır.
Təhsil, səhiyyə və sosial təminat sahələrində böyük investisiyalar olunmuş, yeni məktəblər, xəstəxanalar və sosial obyektlər inşa edilmişdir. Həmçinin, ölkə boyu yol-nəqliyyat infrastrukturunun yenidən qurulması və müasir standartlara uyğunlaşdırılması iqtisadiyyatın daha da güclənməsinə imkan yaratmışdır. Azərbaycanın iqtisadiyyatı gələcəkdə də inkişafını davam etdirmək niyyətindədir. Ölkə, qeyri-neft sektoru ilə bağlı strateji layihələrini davam etdirməyi, xarici ticarət əlaqələrini artırmağı və regional əməkdaşlığı gücləndirməyi planlaşdırır. Eyni zamanda, təhsilin və elmi-texniki tərəqqinin inkişafı da ölkənin iqtisadi gələcəyini möhkəmləndirəcək mühüm amillərdən biri olacaqdır.Keçən il Azərbaycan iqtisadiyyatı, iqtisadi islahatların və müasir inkişaf strategiyalarının nəticəsi olaraq ciddi irəliləyişlər əldə etmişdir. Bu irəliləyişlər, yalnız enerji sektorunda deyil, həm də qeyri-neft sahələrində, sosial və infrastruktur layihələrində də özünü göstərmişdir. Azərbaycan, həm regionda, həm də beynəlxalq miqyasda iqtisadiyyatını daha da diversifikasiya edərək sabit və dayanıqlı inkişaf modelini tətbiq etməyi davam etdirəcəkdir.
Günel Nəsibova,
YAP-ın gənc fəalı
