Azərbaycan ilə Macarıstan arasında diplomatik münasibətlər 1992-ci ildə qurulmuş və bu müddət ərzində ikitərəfli əlaqələr dinamik şəkildə inkişaf etmişdir. Hər iki ölkə ortaq dəyərlərə, qarşılıqlı hörmətə və qarşılıqlı fayda prinsipinə əsaslanan əməkdaşlıq modeli formalaşdırmışdır. Əlaqələrin möhkəmlənməsində siyasi dialoq, iqtisadi-ticari əməkdaşlıq, humanitar sahədə təmaslar və strateji layihələr mühüm rol oynamışdır.
Siyasi sahədə münasibətlər yüksək səviyyədədir. Hər iki ölkə beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində bir-birini dəstəkləyir. Macarıstan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyən mövqe nümayiş etdirir. Azərbaycan da Macarıstanın Avropa İttifaqı daxilində tutduğu müstəqil və balanslı siyasətə hörmətlə yanaşır. Prezidentlər və digər yüksək səviyyəli rəsmi şəxslər arasında həyata keçirilən qarşılıqlı səfərlər ikitərəfli münasibətlərin inkişafına təkan verir. Son olaraq, 2025-ci ilin mayında Budapeştdə keçirilən Türk Dövlətləri Təşkilatının Zirvə görüşündə Prezident İlham Əliyevin iştirakı bu əməkdaşlığın siyasi əhəmiyyətini bir daha nümayiş etdirmişdir.
İqtisadi-ticari əlaqələr də sürətlə genişlənir. Macarıstan Azərbaycanın qeyri-neft sektoruna investisiya yatıran Avropa ölkələrindən biridir. Azərbaycan isə Macarıstan üçün enerji təhlükəsizliyinin təminində mühüm tərəfdaşdır. “Cənub Qaz Dəhlizi” layihəsi çərçivəsində Macarıstanın da gələcəkdə Azərbaycan qazını almaq niyyəti bu əməkdaşlığın strateji xarakter daşıdığını göstərir. 2023-cü ildə iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi artmış, sənaye, kənd təsərrüfatı və nəqliyyat sahələrində birgə layihələrin həyata keçirilməsi ilə bağlı razılaşmalar əldə olunmuşdur.
Mədəni və humanitar sahədə əməkdaşlıq da inkişaf edir. Budapeştdə Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin fəaliyyət göstərməsi, tələbə mübadiləsi proqramları və ortaq elmi layihələr bu sahədə əlaqələrin genişləndiyini göstərir. Macarıstanın ali təhsil müəssisələrində azərbaycanlı tələbələr təhsil alır, eləcə də Macarıstandan Azərbaycana gələn tələbələrin sayı artır. İki ölkə arasında elm, təhsil və mədəniyyət sahələrində imzalanmış memorandumlar bu sahədə qarşılıqlı fəaliyyətin davamlılığını təmin edir.
Azərbaycan ilə Macarıstan arasında münasibətlər təkcə ikitərəfli deyil, həm də regional və beynəlxalq müstəvidə əməkdaşlıq baxımından əhəmiyyətlidir. Türk Dövlətləri Təşkilatında müşahidəçi statusuna malik olan Macarıstan bu təşkilat çərçivəsində də fəal iştirak edir. Bu, Macarıstanın Türk dünyasına olan marağını və Azərbaycanın regionda artan rolunu əks etdirir.
Nəticə etibarilə, Azərbaycan ilə Macarıstan arasında əlaqələr strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlməkdədir. Ortada olan ortaq maraqlar və siyasi iradə bu münasibətlərin daha da dərinləşəcəyinə zəmin yaradır. Mövcud əməkdaşlıq platformaları və qarşılıqlı hörmətə əsaslanan münasibətlər gələcəkdə daha genişmiqyaslı layihələrin reallaşmasını təmin edəcəkdir.
Sevinc Qəhrəmanova ,
Yeni Azərbaycan Partiyası,məsləhətçi
